Varant İşlemleri

Varant İşlemleri

Değişen Piyasa Koşullarında Fırsatları Yakalayın, Varant İle Yatırımınızı Çeşitlendirin!

Varantlar hisse senedi, endeks, altın gibi bir dayanak varlığı belirli bir vadede belirli bir fiyattan alma veya satma hakkı veren finansal ürünlerdir. Varantların değeri genellikle dayanak varlığının küçük bir kesir kadardır. Bu nedenle yatırımcısına kaldıraç sağlar. Yatırımcılar varantları hem yükselen hem de düşen piyasa beklentisine göre yatırım amaçlı kullanabilir. Borsa İstanbul’da bir hisse senedi gibi işlem gören varantlar özünde menkul kıymetleştirilmiş opsiyon olarak nitelendirilebilir. Piyasa yapıcılığının olduğu varantlar Borsa İstanbul işlem saatleri içerisinde alınıp satılabilirler.

Varantların Avantajları

Kaldıraç

Varant Fiyatları ilgili dayanak varlığın fiyatının bir küsuratı kadardır. Dayanak varlıkla karşılaştırıldığında yatırımcı sermayesinin sadece bir kısmı ile varantlarda işlem yapar.

Böylece sermayesinin tümünü riske atmamış olurken, sermayenin geri kalanını başka yatırım araçlarında değerlendirebilir.

Limitli Zarar Limitsiz Kar

Varantlar, yatırımcısına bir hak sağlarken, yükümlülük getirmez. Kazanç potansiyeli sınırsızken, toplam risk yatırılan sermaye (varanta yapılan yatırım) ile sınırlıdır.

Teminat Yoktur

Diğer kaldıraçlı sermaye piyasası araçları ile karşılaştırıldığında, varantlarda yatırım yaparken herhangi bir teminat ihtiyacı yoktur. Böyle beklentinin tersi gerçekleştirildiğinde, yatırımcılar teminat tamamlama çağrısı ve ya zarar durdurma işlemlerine maruz kalamaz. 

Her iki Yönde İşlem Olanağı

Yatırımcılar, alım varantlarıyla yükselen, düşen varantlar ile de düşen piyasa beklentisine yatırım yapar.

Düşük Komisyon

Varant, dayanak varlığından çok daha düşük fiyatlı işlemler görür. Böylece, dayanak varlıkla karşılaştırıldığında yatırımcının maruz kaldığı işlem komisyonu oldukça düşüktür.

Anlık Fiyatlama ve Likidite

Varantlar, Borsa İstanbul işlem saatlerinde piyasa yapıcılığının sağlamış olduğu likidite avantajlarıyla işlem görürken, anlık olarak alınıp satılabilir.

Varantların Riskleri

Sınırlı Vade

Varantların bir vadesi vardır. Vade içerisinde beklenti gerçekleşmezse tüm yatırım kaybedilebilir.

Zaman Değeri Kaybı

Diğer bütün değişkenler aynı kalsa dahi varantlar her geçen gün değeri günlük zaman değeri kaybı oranında azalır. Zaman değeri kaybı vadeye kalan süre azaldıkça hızlanır.

Kaldıraç İki Yönlüdür

Kaldıraç iki yönde çalışır. Beklentinin tersi gerçekleşirse varantlar hızla kaybedilebilir ve vade sonunda değersiz son bulabilirler.

Nasıl İşlem Görür?

Varantlar Borsa İstanbul' da işlem görür. Pay senedi piyasasının sürekli müzayede seansının açık olduğu 10:00 - 18:00 saatleri arasında varantlar alınıp satılabilir.
Yatırımcılar, ilgili varant ve sertifika risk bildirim formunu imzaladıktan sonra mevcut aracı kurum ya da bankası üzerinden varantları alıp satabilir.
Varantlar Sermaye Piyasası Kurulu Mevzuatı gereği açığa satılamaz. 

Varantları Ayırt Etmek

Borsa İstanbul’da varantların Kısa Kod ve Uzun kod olmak üzere 2 farklı tanımlayıcı kodu vardır:


Kısa kod:Varantın Borsa İstanbul kodudur. 5 basamaktan oluşur.


AB1AA AB – 1 - AA


AB: Dayanak varlığı gösterir. Dayanak varlığın ismiyle genellikle iniltilidir. (AKBANK – AB)

1: İhraççı kurum – İNFO YATIRIM

AA: ALIM ya da SATIM varantı olduğu gösteren kod.

AA-0Z arası alım, PA-ZZ arası satım varantları için kullanılır

*Kısa kod varantlarla ilgili pek çok bilgi verir ama her detayı belirtmez. 


Uzun kod:Varantın hemen hemen tüm parametrelerini gösteren koddur. Veri sağlayıcıların ekranlarından rahatlıkla erişilebilir:


AKBNKC3004240052.00IYF00000.1NA uzun kodunda yer alan karakterlerin açıklamaları aşağıdaki gibidir;


AKBNK: Dayanak Varlık

C: ALIM varantı (C - alım, P - satım)

300424: Vade Sonu (30 Nisan 2024-GGAAYY)

52.00: Kullanım Fiyatı (52 Türk Lirası)

IYF: İhraççı (İNFO YATIRIM)

00000.1: Dönüşüm oranı (0.1 Akbank Pay Senedini Temsilen)

N: Nakit Uzlaşı (Nakit)

A: Boş Karakter

Varant Sözlük

  • Başabaş Noktası: İşlem maliyetleri dikkate alınmadığında, yatırımcının kar veya zarar etmediği fiyat seviyesini ifade eder.
  • Çarpan: Bir tane varantın, kaç tane dayanak varlığı alma veya satma hakkı verdiğini gösteren sabit bir orandır.
  • Dayanak Varlık: Varantın bağlı olduğu finansal varlığı ifade eder. Döviz, altın ve hisse senedi gibi menkul kıymetler dayanak varlık olabilir.
  • Delta: Dayanak varlık fiyatındaki bir birimlik değişimin varantın fiyatına etkisini gösteren parametredir. Delta, alım varantlarında 0 ile 1 değeri arasında, satım varantlarında ise -1 ile 0 arasında değişmektedir. Örneğin deltası 0,50 olan bir alım varantının fiyatı, diğer parametrelerin sabit kaldığı koşulu ile dayanak varlık 1 birim değiştiğinde 0,50 birim değişir.
  • Duyarlılık: Varantın bir fiyat kademesi hareket etmesi için dayanak varlığın ne kadar değişmesi gerektiğini gösteren parametredir.
  • Etkin Kaldıraç: Dayanak varlık fiyatının %1 değişmesi durumunda varantın fiyatındaki değişimi yüzdesel olarak gösteren bir parametredir. Örneğin etkin kaldıracı 10 olan bir varantın dayanak varlığı %5 hareket etmesi durumunda diğer parametrelerin sabit olduğu varsayımıyla varantın %50 hareket etmesi beklenebilir.
  • Kullanım Fiyatı: Varantın tipine göre yatırımcısına alım veya satım hakkı verdiği fiyat seviyesidir.
  • Teta: Varantın vadesine kalan sürenin bir birimlik değişiminin bir diğer tanımlamayla geçen bir günün, varantın fiyatı üzerindeki etkisini belirten parametredir. Diğer tüm değişkenler sabit varsayımıyla, varant fiyatının her geçen gün için ne kadar zaman değeri kaybedeceğini gösterir.
  • Tip: Varantın alım veya satım varantı olduğunu ifade eder. Alım varantı vade sonunda dayanak varlığı alma hakkı verirken, satım varantı dayanak varlığı satma hakkı verir. Bu nedenle yükselen piyasa beklentisine alım, düşen piyasa beklentisine satım varantı tercih edilmelidir. 
  • Vade Tarihi: Varantın vadesinin dolacağı tarihtir.

    İnfo Yatırım İle Çalışmanız İçin Birkaç Neden

    Diğer Ürünlerimiz

    Sıkça Sorulan Sorular

    Varantlar normal şartlarda temettü beklentisi hesaba katılarak fiyatlanır. Böylece temettülerin ödeme günlerinde yaşanan temettü kaynaklı dayanak varlıkta oluşan fiyat hareketleri, varantlarda değer değişikliğine neden olmaz. Nakit temettüler, varantlarda ayarlama gereksinimi doğurmaz. Varantların işlem görmeye başlamasından sonra temettü beklentilerinde meydana gelen değişiklikler, varantların fiyatlarında hem aşağı hem de yukarı yönde değişimlere sebep olabilir. Vade tarihi içinde beklenen temettünün iptal olması veya açıklanan temettünün beklenenden düşük olması alım varantlarının fiyatını arttırabilirken, satım varantlarının fiyatını düşürebilir. Vade tarihi içinde beklenmeyen temettü açıklanması veya açıklanan temettünün beklenenden yüksek olması ise alım varantlarının fiyatını azaltabilir, satım varantlarının fiyatını arttırabilir. Temettüler ve varantlara diğer etki eden parametreler hakkında detaylı bilgiye varantlara dair ilgili Sermaye Piyasası Aracı Notu’ndan erişilebilir.

    Bir varanta yatırım yaptıktan sonra fiyat hareketini hesaplayabilmek oldukça kolaydır. Varantların belki de en önemli parametreleri olan delta, kaldıraç ve teta (günlük zaman değeri kaybı) değerlerini bildikten sonra dayanak varlığın hareketi sonucu gerçekleşmesi beklenen fiyat hareketi basit bir hesap makinesi ile dahi hesaplanabilir.

    Varant fiyatlamalarında sabit parametrelere ek olarak ihraççıdan ihraççıya fonlama oranları, temettü beklentileri ve oynaklık değerleri değişkenlik gösterebilir. Bu içsel parametrelerin farklı olması sonucunda aynı kullanım fiyatı, vade ve çarpana ait farklı ihraççıların ihraç ettiği varantların fiyatları farklı olabilir.

    İnfo Yatırım, piyasa yapıcı kotasyonlarında en dar makası ve en yüksek likiditeyi yatırımcılara sağlamayı amaçlar. Ancak, dayanak varlıklarda oluşacak olağandışı oynaklıklar veya likidite problemleri nedeniyle alım satım makasında genişleme görülebilir. Elinde varant olan yatırımcıların olumsuz etkilenmemesi adına, makas genişletilirken genellikle piyasa yapıcı alış fiyatı sabit kalıp, piyasa yapıcı satış fiyatı yükselir. Böylece bu varanta yatırım yapmış yatırımcılar makasın genişlemesinden olumsuz etkilenmez.

    Yapabilir. Ancak bir yatırımcı, örneğin 10 kaldıraçlı bir varantta tüm sermaye ile yatırım yaparsa, toplam sermayesinin 10 katı büyüklüğünde pozisyon büyüklüğüne sahip olmuş olur. Böylesi bir risk ve getiri potansiyelinin yanında bu yatırmcı, sermayesinin tümünü kaybetme olasılığını almış olur.

    İnfo Yatırım, piyasa yapıcısı olduğu varantlarda bazı özel durumlarda kotasyonlarını Borsa İstanbul’a gönderemeyebilir. Bu özel durumlardan bazıları aşağıdaki gibi özetlenebilir: - Dayanak varlıklardaki olağandışı oynaklık, ilgili varantta Sermaye Piyasası Kurulu’ndan alınan varant ihraç izninin bitmesi gibi nedenlerden dolayı satış tarafında kotasyon girmeyebilir. - Varantın vadesi gelmeden tüm değerini kaybetmesi halinde piyasa yapıcı alış kotasyonu girmeyebilir. - Dayanak varlıkta devre kesici, tavan veya taban gibi kurallar sonucu fiyat oluşmuyorsa veya kotasyon iletiminde teknik problem yaşanılıyor ise piyasa yapıcı hem alış hem de satış kotasyonlarını girmeyebilir. Yatırımcılar, varant kotasyonları özelinde detaylı bilgiye varantlara dair ilgili Sermaye Piyasası Aracı Notu’ndan ulaşabilir.

    Yatırımcıların, varantın fiyatının cok altında veya üstünde işlem yapmaması için piyasa yapıcının alış - satış kotasyonlarını kontrol etmesi cok önemlidir. Yatırımcılar, İdeal, Foreks, Matriks gibi data sağlayıcıların derinlik pencerelerinde, İnfo Yatırım Varant Web Sitesinde piyasa yapıcı kotasyonlarını gözlemleyebilir ve bu kotasyonlara göre yatırım kararı alabilir.

    İnfo Yatırım, piyasa yapıcı kotasyonlarında en dar makası ve en yüksek likiditeyi yatırımcılara sağlamayı amaçlar. Ancak bazı istisnai durumlarda piyasa yapıcı alış, satış veya her ikisinin Borsa İstanbul’a iletilmediği zamanlar olabilmektedir. Böylesi zamanlarda, türev ürün olan varantların alış ve satış fiyatları yatırımcı arz talebine bağlı oluşurken, dayanak varlık hareketleri ile paralellik göstermeyebilir, suni olarak yükselebilir veya düşebilir. Bu yüzden yatırımcılar piyasa yapıcı kotasyonlarını yakından izlemelidir.

    Sadece aynı dayanak varlıkta aynı varant türünde onlarca varant işlem görür. Bu varantlar arasında yatırımcılar kendi risk/getiri profiline en uygun varantı seçmelidir. Dayanak varlıktaki beklenti gerçekleşse de doğru varant seçilmediyse kar edilemeyebilir. İnfo Yatırım, varant seçme konusunda iki kritere ve bu kriterlerin sonucu oluşan 4 risk grubu olarak özetledi.

    Varantlar serbest marjla işlem görmektedir. Yatırımcıların girdiği emirler, piyasa yapıcı kurumun girdiği kotasyonlar veya diğer yatırımcıların girdiği emirlerle eşleşebilir.

    Ürünler menkul kıymet olarak ihraç edilir, pay gibi alınıp satılır, ihraççılar ihraç ettikleri ürün karşılığında piyasaya karşı bir taahhüt altına girmiş olurlar. Yatırımcılar teminat yatırmadan pay gibi doğrudan ürünü alıp satarak işlem yapabilirler. Her varant ayrı bir tahtada işlem görür. Her varantın ayrı bir kodu vardır ve bu kodlar Borsa İstanbul tarafından belirlenir. Varant işlemleri sürekli işlem yöntemiyle ve piyasa yapıcılık sistemiyle gerçekleştirilir. Piyasa yapıcı herbir varantta sürekli olarak alış veya satış kotasyonu verir.

    Varantlar belli bir vadeye sahiptirler, ömürleri sınırlıdır. Kaldıraç etkisi nedeniyle varant alım işlemi yapmanın piyasada lehte çalışabileceği gibi aleyhte de çalışabileceği göz önünde tutulmalıdır. Piyasada oluşacak fiyat hareketleri sonucunda varanta yatırılan paranın tümünün kaybedilme riski vardır. Fakat risk varanta ödenen bedel ve buna ödenen komisyon ile sınırlıdır. Varantlarda vade boyunca zaman değeri kaybı yaşanır. Varantların zaman değeri itfa tarihinde sıfır olacaktır. Varantın vadesinin dolmasına bir gün daha yaklaşıldığında, diğer tüm değişkenler sabitken, varant fiyatının ne kadar düşeceğini teta değişkeni gösterir.

    Limitli zarar, limitsiz kar vardır. Yatırım kuruluşu varantları hak verir, yükümlülük vermez. Kar piyasa fiyatına bağlı olarak sınırsızdır. Zarar ödenen prim ile sınırlıdır. Uzun opsiyon stratejilerine imkan verir. Opsiyon alınarak oluşturulabilecek stratejiler varantlar kullanılarak gerçekleştirilebilir. Spekülasyon, Oynaklık, Kaldıraç, Anapara Koruma Stratejileri.. Düşük işlem komisyonu imkanı vardır. İşlem komisyonu , dayanak varlık fiyatının üzerinden değil, varant fiyatı üzerinden alındığı için yatırımcı daha düşük komisyon öder. Kaldıraç veya anaparanın faizde değerlendirilmesi gibi olanak sağlar. Varantlar kaldıraçlı pozisyon almaya imkan kılar. Teminat yoktur. VİOP kontratları veya kredili alım işleminin aksine varant pozisyonu almak için teminat gerekmez.

    Limitli zarar, limitsiz kar vardır. Yatırım kuruluşu varantları hak verir, yükümlülük vermez. Kar piyasa fiyatına bağlı olarak sınırsızdır. Zarar ödenen prim ile sınırlıdır. Uzun opsiyon stratejilerine imkan verir. Opsiyon alınarak oluşturulabilecek stratejiler varantlar kullanılarak gerçekleştirilebilir. Spekülasyon, Oynaklık, Kaldıraç, Anapara Koruma Stratejileri.. Düşük işlem komisyonu imkanı vardır. İşlem komisyonu , dayanak varlık fiyatının üzerinden değil, varant fiyatı üzerinden alındığı için yatırımcı daha düşük komisyon öder. Kaldıraç veya anaparanın faizde değerlendirilmesi gibi olanak sağlar. Varantlar kaldıraçlı pozisyon almaya imkan kılar. Teminat yoktur. VİOP kontratları veya kredili alım işleminin aksine varant pozisyonu almak için teminat gerekmez.

    İnfo Yatırım’da hesap açmak çok kolay!✌️

    İnfo Yatırım hesabınızı açın, yatırım danışmanlığı hizmetini kolayca alın.

    ÜCRETSİZ HESAP AÇ