İnfo Yatırım Sözlük

Arbitraj Nedir?

Piyasalardaki fiyat farklılıklarından yararlanılarak risk olmadan kar elde etmeye arbitraj denir.  Bir ürünün farklı piyasalarda farklı fiyatlarla alınıp satılmasıyla gerçekleştirilir. Bir varlık farklı piyasalarda olup aynı anda farklı fiyatlarda ise burada bir arbitraj fırsatı vardır. Yatırımcılar bu fiyat farklılığını kullanarak risk olmadan kar elde etmeyi amaçlarlar. 

Örneğin bir hisse senedini baz alarak düşünelim. A borsasında bir hisse senedi 10 dolar , aynı hisse senedi B borsasında ise 12 dolardır. Bu durumda A borsasından 10 dolara hisse senedini alıp B borsasında 12 dolardan satmak bir arbitraj işlemidir. Bu işlemle risksiz bir kar elde edilmiş olur. Aslında arbitraj işlemi piyasadaki fiyat farklılıklarının düzeltilmesine ve fiyatların daha tutarlı bir şekilde belirlenmesine yardımcı olur.

Arbitraj işlemleri kısa süreli fırsatlar üzerine kurulu işlemlerdir ve bu işlemler çok hızlı gerçekleşir. Bu işlem piyasadaki fiyat farklılıklarının hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlar. 

Arbitraj, doğru ve hızlı karar vererek işlem yapmayı gerektirdiğinden oldukça risklidir. Yatırımcıların bilgi düzeyinin yeterli, piyasa koşullarına hakim , riski yönetebilen ve uygun stratejiyi geliştirebilen bireyler olması gerekir.

Arbitraj Nasıl Yapılır?

Alım ve satım işlemleri eş zamanlı yapılmaktadır. Bunun amacı iki fiyat arasındaki fark değişmeden bundan yararlanmaktır. Arbitraj işlemlerinde spot fiyat ve vadeli fiyat arasında bir fark olması gerekir. Bu fiyat farklılıkları arbitraj oranı üzerinden ele alınmaktadır.

(Spot Fiyat – Vadeli Fiyat) / Vadeli Fiyat = Dolaylı Kotasyon Para Birimi Faizi - Dolaysız Kotasyon Faizi

Arbitraj Türleri Nelerdir?

1. Döviz Arbitrajı
   İki farklı piyasadaki kur farklılıklarından yararlanılır. Arbitrajcı farklı piyasalardaki kur farklılığı sayesinde bir kar fırsatı yakalamış olur.
   

2. Çapraz Kur Farklılıklarına Bağlı Arbitraj
   Bu işlemde 3 farklı para birimi söz konusudur. Burada değerlendirilen çapraz kur farklılıklarıdır. Arbitrajcı burada çapraz kur farklılıklarından dolayı kar fırsatı yakalar.
   

3. Üç Uçlu Arbitraj
   Bu işlemde de 3 farklı para birimi söz konusudur. İki para birimi arasında üçüncüye göre bir denge olmalıdır. Eğer denge olmazsa arbitrajcı burada kar fırsatı yakalar.

Arbitrajın Avantajları Nelerdir?

1. Risksiz kar elde etme fırsatı

2. Piyasalardaki fiyat farklılıklarını düzeltmesi

3. Piyasa likiditesini artırması

4. Piyasa fiyatlarının doğru belirlenmesine destek olması

5. Aşırı fiyat dalgalanmalarını azaltması

Arbitrajın Riskleri Nelerdir?

1. Hızlı ve yoğun işlem gerektirdiğinden işlem maliyetlerinin artma olasılığı

2. Hızlı fiyat hareketleri yüzünden beklenmedik kayıpların olma olasılığı

3. Yetersiz likidite durumunda hızlı alım satım yapılamama olasılığı

4. Emir gecikmeleri ve teknik sorunların olma olasılığı

5. Hızlı kur değişiminin beklenmedik kayıplara yol açma olasılığı

6. Piyasa koşullarının değişmesi ve bilgi eksikliğinden beklenmedik kayıpların olma olasılığı