İnfo Yatırım Sözlük
Basit Faiz Nedir?
Basit Faiz Nedir?
Kısaca, başlangıç fiyatına uygulanan sabit faiz oranına denir. Yalnızca ana para üzerinden belirli vade için hesaplanan tutardır. Faiz anaparanın yüzdesi olarak hesaplanır ve vade sonunda anaparaya yansıtılır.
Basit Faiz Nasıl Hesaplanır?
Anapara, faiz oranı ve vadenin çarpılmasıyla basit faiz bulunur. Örneğin 1000 TL tutarında parayı %10 faiz oranı ve 1 yıl vadeyle bankaya yatırdığınızı düşünelim. Burada anapara 1000 TL, faiz oranı %10 yani 0,10 ve vade 1 yıldır.
Anapara x Faiz Oranı x Vade
Formülünü kullanarak basit faizi hesaplarsak 1000 x 0,10 x 1 = 100 TL çıkacaktır. Bu 100 TL vade sonunda bankadan alacağınız faiz tutarını ifade eder. Vade sonunda faiz tutarı anaparaya ekleneceğinden dolayı da siz bankadan 1100 TL almış olursunuz.
Basit Faiz Nerelerde Kullanılır?
Genellikle bankalar tarafından tercih edilir. Basit faiz ile vadeli hesaplarda gelir elde olanağı vardır. Kredilerin faiz oranları da basit faiz üzerinden yansıtılır. Alacak hesaplanırken ve borç verirken de kullanılabilir.
Bileşik Faiz Nedir?
Kısaca faiz kazancının belirli periyotlarla anaparanın üzerine eklenmesiyle hesaplanan faiz türüne denir. Yatırımcının anaparası her periyotta farklılık gösterir. Bunun sebebi her periyotta anaparaya faiz eklenir ve faiz eklenmesiyle oluşan bu tutar bir sonraki periyotta anapara kabul edilerek tekrar faiz eklenir.
Bileşik faiz uygulaması yapılabilmesi için ticari işlem olması ve bu ticari işlemin sözleşmesinin var olması gereklidir. Bileşik faizin uygulanabilmesi için dönemin de 3 aylık olması gereklidir.
Bileşik Faiz Nasıl Hesaplanır?
Öncelikle yatırımcının bankaya yatırmış olduğu anapara miktarını, bankaların dönemsel uyguladığı faiz yüzdesini ve faizin tekrarlanma zamanını bilmesi gerekir.
Yukarıda da bahsedildiği gibi vadeler tamamlandıkça elde edilen faizler anaparaya eklenir. Faiz eklendiğinde ortaya yeni bir anapara çıkmış olur ve bu yeni anapara üzerinden hesaplanan faize bileşik faiz denir. Vadenin tamamlanması ile ortaya çıkacak olan toplam miktar ise aşağıdaki formülle bulunur.
Bileşik faiz ‘’ A.(1+n)t ‘’ formülüyle hesaplanır.
A = Anapara
n = Faiz Oranı
t = Dönem Sayısı
Bileşik Faiz Nerelerde Kullanılır?
En yaygın kullanımı yatırımların getirilerini hesaplamak içindir. Tüketici kredileri, ipotekler ve kredi kartları genellikle bileşik faiz ile hesaplanır. Bireyler vadeli mevduat veya tasarruf hesaplarında da bileşik faizden faydalanabilir.
Basit Faiz ile Bileşik Faiz Arasındaki Fark Nedir?
Basit Faiz | Bileşik Faiz |
Anaparanın yüzdesi olarak hesaplanır. | Anapara üzerinden hesaplanan ilk faizin eklenmesiyle bulunur. |
Dönüş azdır. | Basit faize göre dönüş daha fazladır. |
Sade ve basit bir yapısı vardır. | Karmaşık bir yapısı vardır. |
Faiz miktarı değişmez, sabit kalır. | Her dönem faiz miktarı hesaplanır, bir sonraki döneme eklenir. |
Genellikle kısa vadeli kredi gibi basit hesaplamalarda kullanılır. | Genellikle uzun vadeli yatırımların getirisi gibi hesaplamalarda kullanılır. |
Zamanın faiz üzerinde direkt etkisi yoktur. | Zamanın faiz üzerinde büyük etkisi vardır. |
Elde edilen getiri bileşik faize göre daha azdır. | Elde edilen getiri basit faize göre daha fazladır. |