İnfo Yatırım Sözlük

Spread Nedir?

Spread, bir finansal varlığın alış fiyatı ile satış fiyatı arasındaki fark olarak açıklanabilir. Yatırımcı bir varlığı satın almak istediğinde ödeyeceği fiyat ile satmak istediğinde alacağı fiyat arasında bir fark görebilir ve bu fark spread olarak adlandırılır.  Spread’in temeli paritelerin alış ve satış fiyatları arasındaki farka dayanır.

Genellikle pip veya tick olarak ifade edilen spread piyasalardaki arz talep dengesi ve likidite tarafından belirlenir. Pip, alım satım arasındaki en küçük fiyat değişime verilen isimdir. Virgülden sonraki son basamak değeri olarak kabul edilir. Örneğin EURUSD paritesinin değeri 1,6725 varsayalım. Buradaki pip değeri 5 olarak kabul edilir.

Kısa bir örnek vermek gerekirse bir banka dövizi 2,20 TL’den sattığını ancak 2,10 TL’den aldığını düşünelim. Bu durumda 10 kuruşluk yani 100 pipslik fark bir spread oluşturur.

Spred Türleri Nelerdir?

• Alış-Satış Spread’i
  Bid-Ask Spread adıyla da anılır ve en yaygın kullanılan spread türüdür. Bir finansal varlığı satın almak istediğinizde ödeyeceğiniz fiyat ile satmak istediğinizde alacağınız fiyat arasındaki farktır. Genellikle alış fiyatı daha düşük satış fiyatı daha yüksektir.
  

• Diğer Spread
  Bazı piyasa veya finansal araçlarda spread farklı şekilde ifade edilebilmektedir. Faiz oranı vadeli işlem sözleşmelerinden örnek verelim. İki farklı faiz oranı vadeli işlem sözleşmesinin fiyatları arasındaki fark da spread olarak ifade edilir.

Spread Çeşitleri Nelerdir?

• Sabit Spread
  Piyasa şartlarından etkilenmeyen belirli aralıkta olan spread olarak açıklanabilir. Piyasada likiditenin artıp azaldığı dönemlerde değişkenlik göstermez.
  

• Dinamik (Değişken) Spread
  Piyasa koşullarına göre belirlenir diyebiliriz. Likiditenin azaldığı dönemde genişler, likdiitenin artığı dönemde ise daralabilir.

Spread Neden Önemlidir?

• İşlem yaparken kar zarar durumunu hesaplamak ve işlem maliyetini hesaplamak için önemlidir. Düşük spreadler düşük işlem maliyetini beraberinde getirirken yüksek spreadler ise daha yüksek işlem maliyetini beraberinde getirir.
  

• Likiditesi yüksek varlıklar genellikle daha düşük spreadlerle işlem görür, likiditesi düşük varlıklar ise daha yüksek spreadlerle işlem görür. Yatırımcılar likiditeyi değerlendirmek için spread kullanabilir.
  

• Yüksek spreadler fiyat dalgalanması ve oynaklık anlamına gelebilirken düşük spreadler fiyat istikrarını yansıtır. Bu sebeple de volatiliteyi değerlendirmek ve varlıkların fiyat istikrarını anlamak amacıyla spreadler kullanılabilir.
  

• Farklı piyasalar arasındaki farklı fiyatlardan kaynaklanan arbitraj fırsatlarını gösterebilir. Yatırımcı farklı piyasalardaki spreadleri göz önünde bulundurarak arbitraj fırsatı yakalayabilir.