İnfo Yatırım Sözlük

Parite Nedir?

Kısaca, iki farklı para biriminin birbirine göre değerini ifade eder. Paritelerin döviz kurlarının belirlenmesinde büyük bir etkiye sahiptir. Uluslararası ticaret, ekonomik analiz ve döviz piyasalarında paritenin önemli bir rolü vardır. 

Paritelerde yer alan para birimleri, birbirlerine göre satın alma gücünü yansıtır. Örneğin USD ve EUR arasındaki parite, bu iki para biriminin birbirleri karşısındaki değerini ve yine birbirleri karşısındaki satın alma gücünü ifade eder. USD/EUR paritesinin 1.20 olduğunu düşünelim. Bu durum 1 USD ile 1.20 EUR alabileceğimizi gösterir.

Amerikan Doları (USD), Euro (EUR), Avustralya Doları (AUD), Kanada Doları (CAD), İngiliz Sterlini (GBP), İsviçre Frangı (CHF) ve Japon Yeni (JPY) Dünya’da en büyük 7 para birimi olarak kabul edilir.

Parite Çeşitleri Nelerdir?

• Minör Parite
  Yukarıda belirttiğimiz 7 büyük para biriminden biri ile diğer para birimlerinden biri oranlanır. Örneğin USD/JPY , USD/CHF , USD/GBP gibi bir para biriminin diğer para birimlerine oranı minör pariteyi tanımlar.
  

• Majör Parite
  7 büyük para biriminin birbirlerine olan değerini ifade eder. Örneğin EUR/USD , GBP/JPY , CHF/CAD gibi pariteler majör pariteyi tanımlar.
  

• Egzotik Parite
  7 büyük para birimi dışındaki para birimleri birbirine oranlanır. Uluslararası piyasalarda en az işlem gören kur pariteleri egzotik parite olarak adlandırılır. 

Parite Nasıl Hesaplanır?

Baz ve değişken döviz isimli iki para değerinin birbirine bölünmesiyle parite bulunur. Örneğin A para biriminin değeri 2, B para biriminin değeri 4’dir. Burada A para birimi baz döviz, B para birimi değişken döviz olarak adlandırılır. Birbirleri arasındaki değeri bulmak için B’yi A’ya bölmek gerekir ve sonuç olarak AB paritesinin değerini bulmuş oluruz. Bu işleme göre paritenin değeri 2 çıkacaktır. 

A ve B para birimlerinin birbirleri arasındaki pariteyi bu şekilde bulmuş oluruz.

Pariteyi Etkileyen Faktörler Nelerdir?

• Para biriminin değerini enflasyon, faiz oranları, cari açık ve borçlar gibi faktörler etkileyebilir.

• Piyasa müdahalesi ve merkez bankası kararları döviz kurunda dalgalanmaya sebep olabilir.

• Doğal afet, siyasi olaylar ve savaşlar gibi durumlar parite değerini etkileyebilir.

• Spekülasyonlar ve yatırımcı algıları para biriminin arz ve talebini etkileyebilir.

• Sosyal tercihlerdeki değişiklikler paritenin ölçütünü etkileyebilir.