İnfo Yatırım Sözlük

Takasbank Nedir?

Takasbank, menkul kıymetlerin (hisse senetleri, bonolar, tahviller, varantlar, yurt dışı sermaye piyasası araçları vb.) işlemlerinin saklanması ve takasını üstlenen kurumdur. Bu banka taraflar arasındaki menkul kıymetler üzerindeki işlemlerin güvenli bir şekilde gerçekleşmesini sağlamaktadır.

Fonksiyon olarak değerlendirildiğinde Takasbank Merkez Bankası ile benzer işler yürütmektedir. Örneğin her iki kurumda menkul kıymetlerin ve nakitlerin takas işlemlerini gerçekleştirir ve para transfer işlemlerini yürütür. İki kurum arasındaki göze çarpan en büyük farklılık ise Merkez Bankası’nın emisyon banaksı olarak faaliyet vermesidir. Kısaca Takasbank “Sermaye piyasasının Merkez Bankasıdır.”

Takasbank Borsa İstanbul’un faaliyete geçmesinin ardından Borsa İstanbul’daki hacimlerin artması ve finanslar enstrümanların çeşitliliği yüzünden 1992 yılında İMKB Takas ve Saklama A.Ş olarak kurulmuştur. İlerleyen yıllarda kurum bankacılık lisansını alarak hizmet çeşitliliğini artırdı ve menkul kıymetlerin resmileştirilip kaydı yapılmasında büyük bir rol oynadı. Resmi olarak kaydedilen bu menkul kıymetlerin korunması ve saklanması içinse İMKB ile Merkezi Kayıt Kuruluşu’nu (MKK) kurdu.

Takasbank Neden Önemlidir?

Takasbank, Türkiye’de sermaye piyasalarında işlem yapan yatırımcıların hepsinin güvencesidir. Finansal piyasalardaki işlemleri düzenleme ve güvenliğini sağlama yetkisi vardır. Yatırımcılar satın aldıkları menkul kıymetleri fiziki olarak saklamak yerine Takas Bank sayesinde elektronik olarak saklarlar. Bu sayede fiziki olarak saklanan menkul kıymetin riski ortadan kalkmış olur.

Taraflar arasındaki menkul kıymetlerin teslimlerini ve menkul kıymetlerin bedellerinin ödemesini sağlar.