İnfo Yatırım Sözlük

Tezgah Üstü Piyasa Nedir?

Tezgah üstü piyasa (OTC), merkezi bir alım satım platformu olmayan, yapılan işlemlerin doğrudan gerçekleştiği piyasa türüne denir. Bu piyasanın en göze çarpan özelliği yapılan işlemlerin doğrudan alıcı ve satıcılar arasında gerçekleşmesidir. Bu sebeple bu piyasalarda işlem gören finansal enstrümanların fiyatları arz talep dengesine ve taraflar arasındaki pazarlığa bağlı olarak belirlenmektedir.

Tezgah üstü piyasalar fiziki bir mekana ihtiyaç duymazlar. Geleneksel borsaların aksine bu piyasalar merkeziyetsizdir. Çok az bir düzenleme ihtiyacı olan tezgah üstü piyasalar borsaya kıyasla daha az şeffaflığa sahiptir. 

Tezgah Üstü Piyasalar Nelerdir?

Belli bir organizasyonu olmayan tezgah üstü piyasa işlemleri arasında bankalar arası repo piyasaları, bireysel krediler, Kapalı Çarşı efektif pazarı, serbest altın alım satım işlemleri ve döviz alım satımı gibi işlemleri sıralayabiliriz.

Borsa payları dışında da tezgah üstü pazarlar içinde yer alan türev ürünlerde de opsiyon, futures, forward ve swap’ı sıralayabiliriz.

Tezgah üstü pazarları arasında 4 piyasayı sıralayabiliriz;

• Döviz Piyasası

• Türev Piyasası

• Tahvil ve Bono Piyasası

• Hisse Senedi Piyasası

Tezgah Üstü Piyasaların Özellikleri Nelerdir?

• Belirli bir organizasyon içerisinde değildir.

• Yalnızca alıcı ve satıcı arasında gerçekleşen pazar türüdür.

• Şeffaflık içermez.

• Güvenli yatırım pazarları arasında yer alır.

• SPK (Sermaye Piyasası Kurulu) denetimindedir.

• Yasal açıdan esnek oluşu bir avantajdır.

• Her zaman işlem yapabilme avantajı vardır.

• Düşük giderleri vardır.

Tezgah Üstü Piyasa Nasıl Çalışır?

Mantığı alıcı ve satıcı arasında gerçekleşen pazarlığa dayanır. Bu pazarda hisselere benzeyen finansal araçları, şirketlerin belirledikleri fiyatlar üzerinden pazara sunulur. Yatırımcı bu menkul kıymetlerden kendisine en uygun olanı seçip satın alır. 

Tezgah üstü piyasalardaki işlemler piyasadaki likiditenin artmasına imkan verebilir. Bu piyasalar hızlı ve kolay biçimde satışa sunulmuş menkul kıymetlerin yatırımcılar ile buluşmasına olanak sağlar.

Tezgah Üstü Piyasaların Avantajları Nelerdir?

• Borsa işlemlerine göre daha esnektir. 

• Borsa işlemlerine göre daha az düzenleyici kısıtlama içerir.

• Tezgah üstü piyasalarda işlem yapmak daha hızlıdır. 

Tezgah Üstü Piyasaların Dezavantajları Nelerdir?

• Borsa işlemlerine göre daha az şeffaftır.

• Karşı taraf riski içerir, taahhütlerin yerine getirilmeme riski de denebilir.

• Tezgah üstü piyasalarda likidite daha düşüktür. Bu durum yatırımcıların işlemlerini hızlı gerçekleştirmesi konusunda zorluk yaşatabilir.